Иммунотерапия рака мочевого пузыря. Вакцина БЦЖ: принципы действия, эффективность и безопасность

П. В. Глыбочко, Владимир Петрович Фисенко

Аннотация


Представлены данные о принципах действия вакцины БЦЖ при раке мочевого пузыря. Оценены мишени, на которые влияет вакцина БЦЖ. Проанализирована эффективность БЦЖ при немышечных-инвазивных формах рака мочевого пузыря. Рассмотрены побочные эффекты, сопровождающие применение вакцины. Обсуждены возможности оценки эффективности при использовании в дозах, меньших, чем терапевтические. Уделено внимание путям преодоления резистентности к вакцине при раке мочевого пузыря. Изложены перспективы иммунотерапии рака мочевого пузыря.

Ключевые слова


вакцина БЦЖ; рак мочевого пузыря; эффективность вакцины БЦЖ; побочные эффекты вакцины БЦЖ

Полный текст:

PDF

Литература


А. В. Зайцев, А. В. Говоров, Онкоурология, в: Урология, Д. Ю. Пушкарь (ред.), ГЭОТАР-Медиа, Москва (2013), сс. 197 – 273.

Т. И. Немировская, В. П. Ковтун, М. В. Абрамцева и др., Биопрепараты, № 3, 19 – 26 (2014).

С. В. Сальникова, Т. А. Славянская, И. А. Балуева, Н. А. Авдонкина, Аллергол. и иммунол., 17(1), 21 – 26 (2016).

Л. Н. Уразова, Т. И. Кузнецова, Сиб. онкол. ж., № 4, 28 – 35 (2003).

К. М. Фигурин, Онкоурология, № 1, 14 – 22 (2012).

Д. А. Харкевич, Фармакология, ГЭОТАР-Медиа, Москва (2015).

7. A. Afshari-Moghaddam, M. Soleimani, A. Lasher, et al., Life Sci., 158, 31 – 36 (2016).

J. Ahn, R. A. Ghandour, J. M. McKiernan, Cur. Opin Urol. 24(5), 540 – 545 (2014).

J. K. Aronson, Meyler’s side effects of drugs, Elsevier B. V., pp. 797 – 806 (2016).

C. Ayari, H. LaRue, H. Havington, et al., Eur. Urol., 55(6), 1386 – 1398 (2009).

C. Ayari, A. Bergeron, H. LaRue, J. Urol., 185(5), 1915 – 1921 (2011).

M. Babjuk, W. Oosterlink, R. Silvester, et al., Eur. Urol., 59(6), 997 – 1008 (2011).

M. J. Becich, S. Carrol, T. L. Ratliff, J. Urol., 145(6), 1316 – 1324 (1991).

K. R. Begnini, J. N. Boss, T. Collares, F. K. Seixas, Appl. Microbiol. Biotechnol., 99(9), 3741 – 3745 (2015).

С. Biot, C. A. Rentsch, J. R. Gsponer, et al., Sci. Transl. Med., 4(137), 137ra72, 10 p. (2012).

S. Brandau, H. S. Suttmann, J. Riemensberger, et al., Clin. Cancer Res., 6(9), 3729 – 3738 (2000).

S. Brandau, A. Bohle, Eur. Urol., 39(5), 518 – 524 (2001).

M. Brausi, J. Oddens, R. Silvester, et al., Eur. Urol., 65(1), 69 – 76 (2014).

J. M. Burke, D. L. Lamm, M. V. Meng, et al., J. Urol., 188(6), 2391 – 2397 (2012).

E. A. Carswell, L. J. Old, R. L. Kassel, et al., Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 72(9), 3666 –3670 (1975).

W. B. Coley, Am. J. Med., 105, 487 – 511 (1893).

W. B. Coley, Proc. R. Soc. Med., 3 (Surg. Sect), 1 – 48 (1910).

E. C. De Boer, W. H.deJong, A. P.van der Meijdea, et al., Cancer Immunol. Immunother., 33(6), 441 – 446 (1991).

K. Decaestecker, W. Osterlink, Res. Rep. Urol., 7, 157 – 163 (2015).

M. Della Chiesa, E. Marcenaro, S. Sivori, Seminars in Immunology, 26(2), 152 – 162 (2014).

M. Eto, H. Koga, H. Noma et al, Urol. Int., 75(2), 114 – 118 (2005).

O. Fahmy, M. G. Khairul-Asri, A. Stenzl, G. Gakis, Med. Hypotheses, 92, 57 – 58 (2016a).

O. Fahmy, M. G. Khairul-Asri, A. Stenzl, G. Gakis, Clin. Exp. Metastasis, 33(7), 629 – 635 (2016b).

N. B. Farah, R. Ghanem, M. Amr, BMC Urol., 14, 11 p. (2014).

A. Fournier, G. Gouriet, P. E. Fournier, et al., Int. J. Infect. Dis., 35, 27 – 28 (2015).

C. Gan, H. Mostafid, M. S. Khan, D. J. M. Lewis, Nat. Rev. Urol., 10(10), 580 – 588 (2013).

M. C. Hall, L. J. Old, R. L. Kassel, J. Urol., 178(6), 2314 – 2330 (2007).

N.-B. Hao, M.-N. Lu, Y.-H. Fan, et al., Clin. Dev. Immunol., 2012, Article ID 948098 (2012).

T. Higuchi, M. Shimizi, A Owake, et al., Cancer Immunol. Immunother., 58(8), 1245 – 1255 (2009).

A. Hoos, Nat. Rev. Drug Discov., 15(4), 235 – 247 (2016).

A. A. Hurwitz, S. K. Watkins, Cancer Immunol. Immunother., 61(2), 289 – 293 (2012).

M. A. Ingersoll, ML. Albert, Mucosa Immunol., 6(11), 1041 – 1053 (2013).

S. Kaczanowska, A. M. Josef, E. Davila, J. Leukocyte Biol., 93(6), 847 – 863 (2013).

A. M. Kamat, S. Porten, Eur. Urol., 65(2), 267 – 269 (2014).

A. M. Kamat, T. W. Flaig, H. B. Grossman, et al., Nat. Rev. Urol., 12(4), 225 – 235 (2015).

A. M. Kamat, R. J. Sylvester, A. Bohle, et al., J. Clin. Oncol., 34(16), 1935 – 1944 (2016a).

A. M. Kamat, N. M. Hahn, J. A. Efstathion, et al., Lancet, [Электронный ресурс: doi: 10.1016/S0140-6736(16)305128-8] (2016b).

H. L. Kaufman, F. J. Kohlhapp, A. Zioza, Nat. Rev. Drug Discov., 14(9), 642 – 662 (2015).

K. Kawai, J. Miyazaki, A. Joraku, et al., Cancer Sci., 104(1), 22 – 27 (2013).

B. A. Keller, J. C. Bell, J. Mol. Med. (Berlin), 94(9), 979 – 991 (2016).

D. N. Khalil, E. L. Smith, R. J. Brentjens, Nat. Rev. Clin. Oncol., 13(5), 273 – 290 (2016).

J. Kim, Investig. Clin. Urol., 57(Suppl.1), 98 – 105 (2016).

M. Kronig, C. Jilg, D. Burger, Urol. Case Rep., 3(5), 161 – 163 (2015).

N. M. La-Beck, C. W. Jean, C. Huynh, Pharmacother., 35 (10), 963 – 976 (2015).

D. Lamm, B. A. Blumenstein, J. D. Crissman, et al., J. Urol., 163(4), 1124 – 1129 (2000).

D. Lamm, M. Brausi, M. A. O’Donnell, J. A. Witges, Urol. Oncol.: Semin. Orig. Investig., 32 (1), 21 – 30 (2014).

Y. V. Langle, D. Belgorosky, B. P. McCormick, et al., J. Urol., 195(1), 188 – 197 (2016).

H. LaRue, C. Ayari, A. Bergeron, Y. Fradet, Nat. Rev. Urol., 10(9), 537 – 545 (2013).

S. I. Lestre, C. D. Gameiro, A. Joao, M. J. Lopes, An. Bras. Dermatol., 86(4), 759 –762 (2011).

Y. Luo, H. Yamada, D. P. Evanov, X. Chen, Clin. Exp. Immunol., 146(1), 181 – 188 (2006).

Y. Luo, X. Chen, M. A. O’Donnell, et al., Clin. Exp. Immunol., 147(2), 370 – 378 (2007).

Y. Luo, R. Han. D. P. Evanov, X. Chen, Clin. Exp, Immunol., 160(3), 359 – 368 (2010).

Y. Luo, J. Henning, M. A. O’Donnell, Clin. Develop. Immunol., 2011, 13 p. (2011).

J. A. Martinez-Pineiro, L. Martinez-Pineiro, E. Solsona, et al., J. Urol., 174 (4, Pt 1), 1242 – 1247 (2005).

M. Maruf, S. J. Brancatj, P. Agarwall, Cancer Biol. Med., 13(2), 194 – 205 (2016).

A. Morales, D. Eidinger, A. W. Bruce, J. Urol., 116(2), 180 – 183 (1976).

A. Morales, H. Herr, G. Steinberg, et al., J. Urol., 144(4), 1135 – 1143 (2015).

T. Nakamura, M. Fukiage, M. Higuchi, J. Control Rel., 176, 44 – 53 (2014).

K. Navaz, R. M. Webster, Nat. Rev. Drug Discov., 15(9), 599 – 600 (2016).

Y. Neuzillet, M. Roupret, H. Wallerand, Prog. Urol., 22(16), 989 – 998 (2012).

A. P. Noon, G. S. Kalkarni, Eur. Urol., 66(4), 899 – 991 (2014).

H. H. Nour, S. E. Gobashy, A. M. Kamat, et al., Arab J. Urol., 13(4), 238 – 243 (2015).

A. Ojea, J. L. Nogueira, E. Solsona, Eur. Urol., 52(5), 1398 – 1406 (2007).

L. J. Old, D. A. Clarke, B. Benacerraf, Nature, 184(Suppl. 5), 291 – 292 (1959).

V. T. Packiam, S. M. Pierce, G. D. Steinberg, Ther. Adv. Urol., 8(1), 20 – 37 (2016).

J. Palou, Eur. Urol., 65(1), 77 – 78 (2014).

C. V. Pan, Z. J. Shen, G. Q. Ding,, J. Urol., 179(4), 1307 – 1311 (2008).

R. Pearl, Exp. Biol. Med. (Maywood), 26(1), 73 – 75 (1928).

N. C. Phillips, N. C. Filion, Expert Opin. Investig. Drugs, 10(12), 2157 – 2165 (2001).

C. Pfister, W. Kerkeni, J. Rigand, et al., Int. J. Urol., 22(1), 53 – 60 (2015).

J. A. Portillo, R. Madero, E. Solsona, et al., Actas Urol. Esp., 38(5), 280 – 284 (2014).

J. N. Rachmat. K. Esuvaranathan, R. Mahendran, Urology, 79(6), 1411 e 15 – 20 (2012).

T. L. Ratliff, J. O. Palmer, J. A. McGarr, E. J. Brown, Cancer Res., 47(7), 1762 – 1766 (1987).

T. L. Ratliff, J. K. Ritchey, J. J. Yuan, J. Urol., 150(3), 1018 – 1023 (1993).

R. Ratta, R. Zappasodi, D. Raggi, et al., Crit. Rev. Oncol./Hematol., 105(9), 52 – 64 (2016).

G. Redelman-Sidi, M. S. Glickman, B. H. Bochner, Nat. Rev. Urol., 11(3), 153 – 162 (2014).

C. A. Rentsch, F. D. Birkhauser, C. Biot, et al., Eur. Urol., 66(4), 677 – 688 (2014).

E. Sandes, C. Lodillinsky, R. Cwirenbaum, et al., Int. J. Mol. Med., 20(6), 823 – 828 (2007).

F. Sant, J. J. Patard, P. Maille, et al., J. Urol., 167(1), 364 – 367 (2012).

N. Sapre, N. M. Corcoran, Brit. J. Urol. Int., 112(6), 852 – 853 (2013).

G. Schepisi, M. Santoni, F. Massari, et al., BioDrugs, 30(4), 263 – 273 (2016).

D. Secanella-Fandos, M. Liquin, E. Julian, J. Urol., 189(2), 711 – 718 (2013).

A. Sengiku, M. Ito, Y. Miyazaki, et al., J. Urol., 190(1), 50 – 54 (2013).

G. Shah, J. Zielonka, F. Chen, et al., J. Urol., 192(4), 1238 – 1248 (2014).

P. F. Shang, J. Kwong, Z. P. Wang, et al., Cochrane Datebase of System. Rev., Issue 5, Art No.: CD006885, (2011).

P. Sharma, L. Old, J. P. Allison, Semin. Oncol., 34(2), 165 – 172 (2007).

A. R. Shaw, M. Suzuki, Cur. Opin. Virol., 21, 9 – 15 (2016).

Y. Shintani, Y. Savado, T. Inagalli et al, Int. J. Urol., 14(2), 140 – 146 (2007).

S. C. Skeldon, S. L. Goldenberg, Urol. Oncol., 33(1), 40 – 44 (2015).

L. Spain, S. Diem, J. Larkin, Cancer Treat. Rev., 44, 51 – 60 (2016).

R. L. Steinberg, L. J. Thomas, K. G. Nepple, Urol. Oncol.: Seminars and Original Invest., 24(6), 279 – 289 (2016).

H. Suttmann, M. Jacobsen, K. Reiss, J. Urol., 172(4, pt 1), 1490 – 495 (2004).

K. Takayama, K. Nischura, A. Tsujimura, et al., J. Urol., 181(4), 1894 – 1900 (2009).

W. S. Tan, S. Rodney, B, Lamb, F. M. Kelly, Cancer Treat., 47(6), 22 – 31 (2016).

T. Thiel, C. Ryk, V. Chatzakos, et al., Cancer Lett., 348(1 – 2), 119 – 125 (2014).

D. B. Thompson, L. E. Siref, M. P. Feloneg, Expert Rev. Clin. Immunol., 11(2), 265 – 279 (2015).

A. V. van Lingen, J. A. Witges, Expert Opin. Biol. Med., 13(10), 1371 – 1385 (2013).

R. M. Webster, Nat. Rev. Drug Discov., 13(12), 883 – 884 (2014).

J. A. Witjes, J. Palou, M. Soloway, BJU Int., 112(6), 742 – 750 (2013).

Y. Wu, D. Enting, S. Rudman, S. Chowdhury, Expert Rev. Anticancer Ther., 15 (5), 509 – 523 (2015).

A. Yokomizo, Y. Kanimoto, T. Okamata, J. Urol., 195(1), 41 – 46 (2016).

S. Zeng, X. Yu, C. Ma, et al., Medicine (Baltimore), 94(49), e 2176 (2015).

W. Zhao, J. S. Schorey, M. Bong-Mastek, et al., Int. J. Cancer, 86(1), 83 – 88 (2000).

T. C. Zuiverloon, A. J. M. Nieuweboer, H. Vekony, et al., Eur. Urol., 61(1), 128 – 145 (2012).




DOI: https://doi.org/10.30906/0869-2092-2016-79-10-34-43

Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.





© Издательский дом «Фолиум», 1993–2024


Наши партнеры:

      


Наши издания:
Подписаться на наши издания Вы можете через  Объединенный каталог «Пресса России»а также на сайтах агентств «УП Урал Пресс», «Ивис», «Прессинформ» и «Профиздат»Адрес pедакции:
Москва, Дмитровское ш., 157, корп. 6
Тел.: +7 499 258-08-28, доб. 18
E-mail: ekf@folium.ru